હિઝબુલ્લાહ અને ઈઝરાયેલ વચ્ચે એક વર્ષથી વધુ સમયથી ચાલી રહેલું યુદ્ધ બંધ થઈ ગયું છે. યુદ્ધવિરામ બુધવારથી અમલી બન્યો છે. હવે હિઝબુલ્લાહ દક્ષિણ લેબનોનમાંથી તેના લડવૈયાઓને પાછી ખેંચી લેશે, જ્યારે ઇઝરાયેલના સૈનિકો પણ પાછા હટી જશે. જાણો યુએનનો કયો રિઝોલ્યુશન છે જેની મદદથી આ કરી શકાય છે. અને શું આ પછી ગાઝામાં યુદ્ધવિરામ થઈ શકે છે?
બુધવાર સવારથી ઇઝરાયેલ અને લેબનીઝ આતંકવાદી જૂથ હિઝબુલ્લાહ વચ્ચે યુદ્ધવિરામ છે. યુએનએસસીના ઠરાવ હેઠળ આવેલી આ શાંતિની ખાસ વાત એ છે કે યુદ્ધવિરામ માત્ર 60 દિવસ માટે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, બંને પક્ષો પોતપોતાની બાજુથી શાંતિ માટે પ્રયાસ કરશે. પરંતુ શું આ સમય પૂરો થતાં જ મધ્ય પૂર્વ ફરી રક્તરંજીત બની શકે છે? ગયા વર્ષે 7 ઓક્ટોબરના રોજ, ઉગ્રવાદી જૂથ હમાસે એક હુમલામાં હજારો ઇઝરાયેલી નાગરિકોની હત્યા કરી હતી, અને 250 થી વધુ અન્યનું અપહરણ કર્યું હતું. ગાઝામાં સ્થાયી થયેલા આ જૂથની આવી કાર્યવાહી પછી ઈઝરાયેલે પણ હુમલો કર્યો અને મધ્ય પૂર્વમાં આ ચિનગારી વધુ ફેલાઈ. લેબનીઝ ઉગ્રવાદી જૂથ હિઝબુલ્લાહ પણ આમાં જોડાયો, જે હમાસની વિચારધારાને સમર્થન આપે છે. હમાસ અને ઈઝરાયેલ વચ્ચે હજુ પણ બિનસત્તાવાર રીતે યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે, પરંતુ હિઝબોલ્લાહ અને ઈઝરાયેલ વચ્ચે બે મહિનાનો યુદ્ધવિરામ છે.
યુદ્ધવિરામ UNSCના ઠરાવ 1701 પર આધારિત
યુદ્ધવિરામ સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદ (UNSC) ના ઠરાવ 1701 પર આધારિત છે. UNSC વર્ષ 2006માં આ પ્રસ્તાવ લાવી હતી, જેનો એકમાત્ર ઉદ્દેશ્ય હિઝબોલ્લાહ અને ઈઝરાયેલ વચ્ચેના તણાવને ઓછો કરવાનો છે. આ ઉપરાંત, તે બફર ઝોનમાં કાયમી યુદ્ધવિરામની પણ વાત કરે છે. આ તે વર્ષ હતું જ્યારે હિઝબુલ્લાએ ત્રણ ઇઝરાયેલી સૈનિકોની હત્યા કરી હતી અને બેનું અપહરણ કર્યું હતું. આનાથી નારાજ થઈને ઈઝરાયેલે દક્ષિણ લેબનોન પર કબજો જમાવ્યો જેથી ઉગ્રવાદી જૂથને નબળું પાડી શકાય.
તમને જણાવી દઈએ કે હિઝબુલ્લાહનું મુખ્યાલય દક્ષિણ ભાગમાં છે. હવે બંનેને આ જગ્યાએથી હટી જવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે અને લેબનીઝ આર્મી ત્યાં રહીને એ સુનિશ્ચિત કરશે કે યુદ્ધવિરામનો સંપૂર્ણ અમલ થાય. જો કે યુદ્ધવિરામ દરમિયાન આની મંજૂરી નથી, પરંતુ ઇઝરાયેલ યુદ્ધવિરામની શરતો અનુસાર આવો પ્રસ્તાવ મૂકી શકે છે. તેની એક ઝલક એ હકીકત પરથી જોઈ શકાય છે કે યુદ્ધવિરામની જાહેરાત વચ્ચે ઈઝરાયેલે પ્રથમ વખત લેબનોન-સીરિયા બોર્ડર પર હુમલો કર્યો.
શું ગાઝામાં પણ યુદ્ધવિરામ શક્ય છે કે..?
ઇઝરાયલે એ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે, જ્યાં સુધી બંધકોને બિનશરતી મુક્ત કરવામાં નહીં આવે ત્યાં સુધી તે હુમલો ચાલુ રાખશે. ગાઝામાં વિશાળ માનવતાવાદી સંકટને ધ્યાનમાં રાખીને, મધ્ય પૂર્વના દેશો સહિત ઘણા મોટા દેશોએ મધ્યસ્થીનો પ્રયાસ કર્યો છે પરંતુ બંને પક્ષોએ કોઈ સુગમતા દાખવી નથી.