સ્વિટ્ઝર્લેન્ડે ભારત સાથેના તેના ડબલ ટેક્સેશન ટાળવાના કરારમાં ‘મોસ્ટ ફેવર્ડ નેશન’ (MFN) જોગવાઈને સ્થગિત કરી દીધી છે. આ નિર્ણય બાદ સ્વિટ્ઝર્લેન્ડમાં કાર્યરત ભારતીય કંપનીઓ પર વધુ ટેક્સ લાદવામાં આવે તેવી શક્યતા છે અને ભારતમાં સ્વિસ રોકાણને અસર થશે.
11 ડિસેમ્બરના રોજ એક નિવેદનમાં MFN સ્ટેટસ પાછું ખેંચવાની માહિતી આપતા સ્વિટ્ઝર્લેન્ડના નાણા વિભાગે જણાવ્યું હતું કે ગયા વર્ષે ભારતની સર્વોચ્ચ અદાલતના નિર્ણયના સંદર્ભમાં આ પગલું લેવામાં આવ્યું છે. સુપ્રીમ કોર્ટે પોતાના નિર્ણયમાં કહ્યું હતું કે જો ભારત સરકારે ઓર્ગેનાઈઝેશન ફોર ઈકોનોમિક કો-ઓપરેશન એન્ડ ડેવલપમેન્ટ (OECD) સાથે જોડાતા પહેલા કોઈ દેશ સાથે ટેક્સ સંધિ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે, તો MFN જોગવાઈ આપમેળે લાગુ થતી નથી.
ભારતે કોલંબિયા અને લિથુઆનિયા સાથે ટેક્સ સંધિઓ પર હસ્તાક્ષર કર્યા
ભારતે કોલંબિયા અને લિથુઆનિયા સાથે ટેક્સ સંધિઓ પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા, જે ચોક્કસ પ્રકારની આવક પર ઓછા કર દરો પ્રદાન કરે છે. આ બંને દેશો પાછળથી OECDનો ભાગ બન્યા. સ્વિટ્ઝર્લેન્ડે 2021 માં કહ્યું હતું કે કોલંબિયા અને લિથુઆનિયા OECD સભ્ય બનવાનો અર્થ એ છે કે ભારત-સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ ટેક્સ સંધિ પર MFN જોગવાઈ હેઠળ ડિવિડન્ડ પર માત્ર પાંચ ટકાનો દર લાગુ થશે, અને કરારમાં ઉલ્લેખિત 10 ટકાનો દર નહીં. જો કે, હવે MFN સ્ટેટસ હટાવવાની સાથે, સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ 1 જાન્યુઆરી, 2025 થી રિફંડનો દાવો કરનારા ભારતીય કર નિવાસીઓ અને વિદેશી ટેક્સ ક્રેડિટનો દાવો કરનારા સ્વિસ ટેક્સ નિવાસીઓ માટે ડિવિડન્ડ પર 10 ટકા ટેક્સ લાદશે.
મુખ્ય મથક સ્વિટ્ઝર્લેન્ડના વેવે શહેરમાં છે
તેના નિવેદનમાં, સ્વિસ નાણા વિભાગે આવક પર કરના સંદર્ભમાં બેવડા કરવેરાને ટાળવા માટે બંને દેશો વચ્ચેના કરારની MFN જોગવાઈને સ્થગિત કરવાની જાહેરાત કરી. સ્વિટ્ઝર્લેન્ડે તેના નિર્ણય માટે નેસ્લે સંબંધિત કેસમાં 2023માં સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયને ટાંક્યો હતો. નેસ્લે, પેકેજ્ડ ફૂડ પ્રોડક્ટ્સના વ્યવસાયમાં રોકાયેલ છે, તેનું મુખ્ય મથક સ્વિટ્ઝર્લેન્ડના વેવે શહેરમાં છે. નિવેદન અનુસાર, નેસ્લે કેસમાં દિલ્હી હાઈકોર્ટે ડબલ ટેક્સેશન એવોઈડન્સ ટ્રીટી (DTAA) માં MFN કલમને ધ્યાનમાં રાખીને 2021 માં બાકી ટેક્સ દરોની અરજીને સમર્થન આપ્યું હતું. પરંતુ સુપ્રીમ કોર્ટે 19 ઓક્ટોબર, 2023ના નિર્ણયમાં આ નિર્ણયને પલટી નાખ્યો હતો. સ્વિસ સરકારના આ નિર્ણય પર ટેક્સ કન્સલ્ટન્ટ નાંગિયા એન્ડરસનના ટેક્સ પાર્ટનર સંદીપ ઝુનઝુનવાલાએ કહ્યું કે હવે સ્વિટ્ઝર્લેન્ડમાં કાર્યરત ભારતીય એકમોની ટેક્સ જવાબદારી વધી શકે છે. AKM ગ્લોબલ ફર્મના ટેક્સ પાર્ટનર અમિત મહેશ્વરીએ જણાવ્યું હતું કે, આનાથી ભારતમાં સ્વિસ રોકાણોને અસર થઈ શકે છે કારણ કે 1 જાન્યુઆરી, 2025ના રોજ અથવા તે પછીની આવક પર મૂળ ડબલ ટેક્સેશન સંધિમાં ઉલ્લેખિત દરો પર ટેક્સ લાદવામાં આવી શકે છે.