શું તમે જાણો છો ડિજિટલ એરેસ્ટ કેવી રીતે કરવામાં આવે છે? ડિજિટલ અરેસ્ટ કરનારા ઠગબાજો તમારી વિચાર શક્તિ પર એટલું પ્રભુત્વ ધરાવે છે કે તેઓ જે કહે છે તે સિવાય તમે બીજું કશું વિચારી શકતા નથી. તમારી સામેના વીડિયોમાં તમે એક પોલીસ અધિકારીને જુઓ છો, તે વાત કરે છે અને તમને તેમની વાત માનવા માટે મજબૂર કરવામાં આવે છે જેથી તમે તમારી જાતને અથવા તમારી નજીકના કોઈને બચાવી શકો.
આ રીતે ઠગબાજો લોકોને પોતાની જારમાં ફસાવે છે
હેલો, હું પોલીસ અધિકારી બોલુ છું. તમારી દીકરી સેક્સ સ્કેન્ડલમાં ફસાઈ ગઈ છે. જો બચાવી હોય તો 1 લાખ રૂપિયા મોકલો… જ્યાં સુધી તમે નિર્ણય ન લો ત્યાં સુધી તમારે કોલ પર રહેવું પડશે. કોઈને ફોન કરી શકાતો નથી… આવું જ કંઈક છે
ડિજિટલ અરેસ્ટમાં આગ્રાના એક શિક્ષકનું મોત
યુપીના આગ્રા જિલ્લામાં પણ સાયબર ઠગબાજો સહાયક શિક્ષિકા માલતી વર્માનો જીવ લઈ લીધો છે. તેઓએ શિક્ષકને ચાર કલાક સુધી ડિજિટલ અરેસ્ટમાં રાખ્યો હતો. તેમની પુત્રીને સેક્સ સ્કેન્ડલમાંથી બચાવવાના બદલામાં ઠગબાજોએ તેમની પાસેથી 1 લાખ રૂપિયાની માંગણી કરી હતી. મદદનીશ શિક્ષિકાએ કોઈક રીતે હિંમત એકઠી કરી અને તેના પુત્રને આખી વાત કહી. પુત્રએ તેને સમજાવ્યું કે બધું છેતરપિંડી છે. તેણી સંમત થઈ પરંતુ ગભરાટ અંદર જ રહ્યો અને તેણીની તબિયત બગડી અને આખરે તેણીનું મૃત્યુ થયું.
પહેલા શિકાર શોધે છે
આગ્રામાં બનેલી આ ઘટના બાદ ડિજિટલ અરેસ્ટ અને સાયબર ફ્રોડને લઈને ઘણી ચર્ચા થઈ રહી છે. દરેક વ્યક્તિ જાણવા માંગે છે કે આ ડિજિટલ ધરપકડ શું છે અને કેવી રીતે સાયબર ઠગબાજો માત્ર એક કોલની મદદથી લોકોને એટલા બધા પરેશાન કરે છે કે લોકો તેમની મહેનતની કમાણી ગુમાવે છે. આ દિવસોમાં દેશના લગભગ દરેક ખૂણેથી સાયબર ફ્રોડની ઘટનાઓ પ્રકાશમાં આવી રહી છે. જેમાં વૃદ્ધ લોકો અને ટેક્નોલોજી વિશે ઓછું સમજતા લોકોને મોટાભાગે નિશાન બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. જે લોકો ડિજિટલ ધરપકડ કરે છે તેઓ ઘણી પદ્ધતિઓ અપનાવે છે. પહેલા તે તેના પીડિતની સંપૂર્ણ વિગતો મેળવે છે જેમાંથી તેને ખબર પડે છે કે આ વ્યક્તિને કેવી રીતે કોર્નર કરવી. જેમ કે કોઈનો દીકરો બહાર કામ કરે છે, કોઈની દીકરી બહાર ભણે છે, કોઈ પોતાના ખાતામાં મોટા પૈસા લઈને બેઠો છે.
પછી કરવામાં આવે છે ડિજિટલ ધરપકડની રમત
ડિજિટલ ધરપકડમાં સૌથી પહેલા તમને એવા વ્યક્તિનો ફોન આવે છે જે પોતાને વરિષ્ઠ પોલીસ અધિકારી અથવા IB, NIA, EDની કોઈપણ એજન્સીના અધિકારી તરીકેની ઓળખ આપે છે. આ પછી તે તમને કેટલાક ચોંકાવનારા સમાચાર આપશે. જેમાં તે તમારા પરિવારના કોઈ સભ્ય વિશે કહી શકે છે કે તે કોઈ કેસમાં પકડાઈ ગયો છે. તે કેસને રફાદફા કરવા માટે તે તમારી પાસેથી પૈસાની માંગ કરશે. આ ટ્રાન્ઝેક્શનની વાતચીત દરમિયાન તે તમારી સાથે સતત જોડાયેલા રહેવાનો પ્રયત્ન કરશે. મામલો 4-5 કલાક ચાલે કે 4-5 દિવસ. છેતરપિંડી કરનારાઓ તમને વિચારવાની અને સમજવાની તક આપતા નથી.
ખાનગી રૂમમાં પૂછપરછના બહાને
સાયબર છેતરપિંડી કરનારાઓ તમારી પાસેથી પૈસાની માંગ કરે છે અને રકમ તેમના અલગ-અલગ ખાતામાં જમા કરાવે છે. જ્યાં સુધી તમારા પૈસા ટ્રાન્સફર ન થાય ત્યાં સુધી તમને Skype અથવા WhatsApp દ્વારા વીડિયો ચાલુ રાખવા માટે પણ ફરજ પાડવામાં આવે છે. ઘણી વખત પૂછપરછ માટે સાયબર ઠગબાજો તમને એકાંત રૂમમાં વીડિયો કોલ પર કનેક્ટ થવા માટે કહે છે. આની પાછળ તે તમને પૂછપરછનું બહાનું આપે છે. વાતચીત દરમિયાન તરત જ તેને ખબર પડે છે કે તમે તેના શબ્દો પર વિશ્વાસ કરી રહ્યા છો, તે કેસ પતાવવા માટે તમારી પાસેથી પૈસાની માંગ કરે છે.
દિવસેને દિવસે વધી રહ્યા છે આવા કેસ
મધ્યપ્રદેશના ઈન્દોર શહેરથી લઈને ઉત્તરપ્રદેશના લખનૌ સુધી દરરોજ આવી ઘટનાઓ સામે આવી રહી છે. દેશના લગભગ દરેક ખૂણામાં આવા છેતરપિંડી કરનારાઓ તેમના પીડિતોને શોધી રહ્યા છે અને તેમને બ્લેકમેલ કરીને તેમની પાસેથી પૈસા પડાવી રહ્યા છે. કેટલાક લોકો ED અને IB જેવી મોટી એજન્સીઓના નામ સાંભળીને જ બધું ભૂલી જાય છે અને છેતરપિંડી કરનારાઓની જાળમાં ફસાઈ જાય છે. આવી સ્થિતિમાં તમારે ગભરાવાની જરૂર નથી અને કોઈ પણ બહાનું બનાવીને તમારે તાત્કાલિક પોલીસને જાણ કરવી પડશે.
આવા ઠગબાજોથી બચવા શું કરવું?
- જો તમે પણ આવા છેતરપિંડી કરનારાઓથી દૂર રહેવા માંગતા હોવ તો જાણી લો કે પોલીસ અથવા કોઈ મોટી એજન્સી ક્યારેય ડિજિટલ ધરપકડ નથી કરતી. તેઓ તમને નોટિસ મોકલશે અથવા તમને પૂછપરછ માટે રજિસ્ટર્ડ ઓફિસમાં બોલાવશે.
- કેસના સમાધાન માટે પોલીસ ક્યારેય તમારો સંપર્ક કરતી નથી. તેથી જો કોઈ પૈસા માંગે તો સમજવું કે દાળમાં કંઈક કાળું છે.
- WhatsApp અથવા ફોન પર +92 નંબર પરથી આવતા વોઇસ કોલ્સ અને વીડિયો કોલ્સને અવગણો.
- ફોન પર અજાણ્યા નંબરો પર મનોરંજન ન કરો. કારણ કે AIની મદદથી તમે ઠગબાજો કોઈ અધિકારીનો વીડિયો અથવા તમારી નજીકના વ્યક્તિનો વીડિયો અને ઓડિયો પ્લે કરી શકે છે. તેથી ગભરાશો નહીં અને તાત્કાલિક પોલીસનો સંપર્ક કરો.
- જો તમારો પ્રિય વ્યક્તિ કોઈ કેસમાં સંડોવાયેલ હોય તો તરત જ તમારા પરિવારનો સંપર્ક કરવાનો પ્રયાસ કરો અથવા પોલીસને જાણ કરો.
- જો તમને કોઈપણ પ્રકારની છેતરપિંડીનો અનુભવ થાય તો તરત જ 1930 પર કોલ કરીને તમારી ફરિયાદ નોંધાવો અથવા તમે https://cybercrime.gov.in/ વેબસાઇટની મુલાકાત લઈને પણ ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો.
- કોઈપણ કિંમતે તમારા મોબાઈલ પર પ્રાપ્ત થયેલ OTP અથવા તમારા કાર્ડનો પિન કોઈને પણ શેર કરશો નહીં.
- યાદ રાખો, ભૂલથી પણ કોઈ અજાણી લિંક પર ક્લિક ન કરો. જો તમને તે લિંક પર કોઈ મોટી કંપનીનું નામ દેખાય તો પણ. કોઈપણ કાર્ય માટે હંમેશા સત્તાવાર વેબસાઇટ દ્વારા જ લોગિન કરો.