પ્લાસ્ટિક આપણા સ્વાસ્થ્યને નુકાસાન પહોંચાડે છે. એ વાત તો બધાને ખબર જ છે, તેને લઈને ઘણી રિસર્ચ પણ કરવામાં આવી છે. રિસર્ચમાં સામે આવ્યું હતું કે, માઈક્રોપ્લાસ્ટિક સ્વાસ્થ્યને કેવી રીતે નુકસાન પહોંચાડે છે. માઈક્રોપ્લાસ્ટિક, 5 કિલોમીટરથી ઓછા ડાયામીટરમાં પ્લાસ્ટિકના નાના નાન ટુકડા હોય છે.
આ ટુકડાઓ મોટા પ્લાસ્ટિકના ટૂટવાથી બને છે. માઈક્રોપ્લાસ્ટિક ઘણા નાના હોય છે, જે દેખાતા નતી હોતા પરંતુ તે સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોય છે. એક રિસર્ચમાં જાણવા મળ્યું હતું કે, માઈક્રોપ્લાસ્ટિકથી ગંભીર બીમારીઓ થઈ શકે છે જે લોકો પોલ્યૂટેંટ ઓશનની પાસે રહે છે તેમને સ્ટ્રોક, હાર્ટ સંબંધિત બીમારીઓ થઈ શકે છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્ર પર્યાવરમ કાર્યક્રમ મુજબ 2020માં આ માઈક્રોપ્લાસ્ટિકની માત્રાને 2040 સુધીમાં બમણી થઈ જશે તેવી શક્યતાઓ જણાવી હતી.
રિચર્સનું શું કહેવું છે?
અમેરિકન હાર્ટ એસોસિએશન જર્નલના રિસર્ચ મુજબ, માઈક્રોપ્લાસ્ટિક પોલ્યૂટેંટ ઘણી બીમારીઓનું કારણ બની શકે છે. રિસર્ચમાં ખબર પડી કે અમેરિકાના સમુદ્રી વિસ્તારોની નજીક રહેવાવાળા લોકોને ટાઈપ-2 ડાયાબિટીસ, કોરોનરી આર્ટરી ડિસીસ અને સ્ટ્રોક જેવી બીમારીઓ વધારે થઈ રહી છે. તેનું કારણ માઈક્રોપ્લાસ્ટિક પોલ્યૂટેંટ છે. એટલા માટે પાણી પણ પ્રદૂષિત થઈ રહ્યું છે. રિસર્ચમાં જણાવ્યું હતું કે, પ્રદૂષણવાળા પાણીની પાસે રહેવાવાળા લોકોને ટાઈપ-2 ડાયાબિટીસ, કોરોનરી આર્ટરી ડિસીસ અને સ્ટ્રોક જેવી બીમારીઓનું જોખમ વધારે રહેલું છે.
માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સ ખોરાકમાં પણ જોવા મળે છે
માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સ ફક્ત દરિયામાં જ નથી, પરંતુ દરેક જગ્યાએ જોવા મળે છે. તે ખાદ્ય પદાર્થોમાં, ખાસ કરીને સીફૂડમાં જોવા મળે છે. IIT બોમ્બેના સંશોધકોએ મીઠામાં માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સ શોધી કાઢ્યા, મુંબઈના પશ્ચિમ કિનારા પરના લોકપ્રિય બીચ, વર્સોવા બીચ પર શહેરના અન્ય બીચ કરતાં માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સનું પ્રમાણ વધુ હતું, અને માછલીના નમૂનાઓમાં પણ માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સ હોવાનું જાણવા મળ્યું. પરંતુ આ માટે વધુ સંશોધનની જરૂર છે.
તે તમારા સ્વાસ્થ્યને કેવી રીતે નુકસાન પહોંચાડી શકે છે?
માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સ ખોરાક અને પીણા દ્વારા અને શ્વાસ દ્વારા શરીરમાં પ્રવેશી શકે છે. નેનોપ્લાસ્ટિક્સ ત્વચા દ્વારા પણ શરીરમાં પ્રવેશી શકે છે. પરંતુ આ અંગે કોઈ પુષ્ટિ થયેલ સંશોધન કરવામાં આવ્યું નથી.