રાજધાની દિલ્હીમાં ઝાંસીની રાણીની પ્રતિમાને લઈને કોર્ટમાં સાંપ્રદાયિક રાજકારણ રમવા બદલ દિલ્હી હાઈકોર્ટે શાહી ઈદગાહ કમિટીને સખત ઠપકો આપ્યો હતો. કોર્ટે કહ્યું કે રાણી લક્ષ્મીબાઈ રાષ્ટ્રીય ગૌરવનું પ્રતિક છે અને સાંપ્રદાયિક રાજનીતિ માટે ઈતિહાસને વિભાજિત કરવાનો પ્રયાસ ન કરો. કોર્ટે શાહી ઈદગાહ મેનેજમેન્ટ કમિટીને તેની ‘નિંદનીય’ દલીલો માટે માફી માંગવા પણ કહ્યું છે. સમિતિએ આજે શુક્રવારે માહિતી આપી હતી કે તેણે માફી માંગી છે. આ કેસની સુનાવણી આગામી સપ્તાહ સુધી મુલતવી રાખવામાં આવી છે.
બીજી તરફ સદર બજારના શાહી ઈદગાહ પાર્કમાં ઝાંસીની રાણીની પ્રતિમા સ્થાપિત કરવાનું કામ આજે શુક્રવારે બંધ કરી દેવામાં આવ્યું છે. દિલ્હી મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનની સૂચના પર કામ બંધ કરવામાં આવ્યું છે. દિલ્હી હાઈકોર્ટમાં આ કેસની સુનાવણી આવતા સપ્તાહે 1 ઓક્ટોબર સુધી મુલતવી રાખવામાં આવી છે.
પ્રતિમાને લઈને કેમ શરૂ થયો વિવાદ?
દિલ્હી સરકાર હેઠળના જાહેર બાંધકામ વિભાગે 2016-17માં એક પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો હતો, જેમાં ભારે ટ્રાફિક જામને ધ્યાનમાં રાખીને તીસ હજારીથી ફિમિસ્તાન થઈને પંચકુઈયા રોડ તરફ સિગ્નલ ફ્રી રોડ બનાવવાનો પ્રોજેક્ટ હતો. આ અંતર્ગત રાણી લક્ષ્મીબાઈની પ્રતિમાને દેશબંધુ ગુપ્તા રોડ પર ખસેડવાની હતી. ડીડીએએ પ્રતિમા સ્થાપિત કરવા માટે શાહી ઈદગાહ પાસે પોતાની જમીન આપી હતી, પરંતુ ઈદગાહ કમિટી તેની વિરુદ્ધ દિલ્હી હાઈકોર્ટમાં ગઈ હતી. કોર્ટે પોતાના નિર્ણયમાં તેને સરકારી જમીન જાહેર કરી છે. જોકે, શાહી ઇદગાહ મસ્જિદ કમિટીએ તેનો વિરોધ કર્યો હતો. આ નિર્ણય સામે સમિતિ કોર્ટમાં પહોંચી હતી.
ઇદગાહ મસ્જિદ પાસે કડક સુરક્ષા
મસ્જિદ સમિતિ દ્વારા દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે આ જમીન વકફ બોર્ડની છે. જ્યારે ડીડીએએ કહ્યું કે શાહી ઇદગાહ પાસે ખાલી પડેલી જમીન તેની છે. પરંતુ હાઈકોર્ટના નિર્ણય બાદ હવે શાહી ઈદગાહ પાર્કમાં ઝાંસીની રાણીની પ્રતિમા સ્થાપિત કરવાનો મામલો સ્પષ્ટ થઈ ગયો છે.
દરમિયાન ગઈકાલે સાંજે એક અફવા ફેલાઈ હતી અને મોટી સંખ્યામાં લોકો શાહી ઈદગાહ મસ્જિદ પહોંચ્યા હતા. જો કે પોલીસે સમજાવીને તે લોકોને પરત મોકલી દીધા હતા, પરંતુ શુક્રવારની નમાજને કારણે ત્યાં સુરક્ષા કડક કરી દેવામાં આવી છે અને ભારે પોલીસ બંદોબસ્ત ગોઠવી દેવામાં આવ્યો છે.
ઠપકો બાદ સમિતિએ માફી માંગી
આજની સુનાવણી દરમિયાન, શાહી ઈદગાહ કમિટીએ હાઈકોર્ટને જણાવ્યું કે આ મામલે માફી પત્ર ગઈકાલે રજિસ્ટ્રીમાં સબમિટ કરવામાં આવ્યો છે. હાલમાં, કોર્ટે શાહી ઇદગાહ પાર્કમાં ઝાંસીની રાણીની પ્રતિમા સ્થાપિત કરવા પર કોઈ પ્રતિબંધ મૂક્યો નથી.
છેલ્લી સુનાવણી દરમિયાન, હાઈકોર્ટે મસ્જિદ સમિતિ દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી અરજીમાં જણાવવામાં આવેલી કેટલીક પંક્તિઓ પર પણ સખત વાંધો વ્યક્ત કર્યો હતો, જેમાં સિંગલ જજના નિર્ણયની સચ્ચાઈ પર પ્રશ્નો ઉઠાવવામાં આવ્યા હતા, જે અંતર્ગત કોર્ટે ડીડીએને મંજૂરી આપી હતી. ઝાંસીમાં શાહી ઈદગાહ પાર્ક બનાવવા માટે રાણી લક્ષ્મીબાઈની પ્રતિમા સ્થાપિત કરવાની પરવાનગી આપવામાં આવી હતી. હાઈકોર્ટના સિંગલ જજે તાજેતરમાં કેટલીક વિવાદિત જમીનને મસ્જિદને બદલે દિલ્હી ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી (ડીડીએ)ની હોવાનું જાહેર કર્યું હતું.
હાઈકોર્ટે સાંપ્રદાયિક રંગ આપવાને વખોડી કાઢી
બુધવારે જ્યારે આ કેસની સુનાવણી થઈ ત્યારે દિલ્હી હાઈકોર્ટના ચીફ જસ્ટિસ મનમોહન અને જસ્ટિસ તુષાર રાવ ગેડેલાની બેન્ચે ઈદગાહ કમિટીને સમગ્ર પ્રકરણને સાંપ્રદાયિક રંગ આપવાનો પ્રયાસ કરવા બદલ નિંદા કરી હતી અને નિર્દેશ આપ્યો હતો કે તેના આચરણ માટે તેને સજા મળવી જોઈએ ગુરુવાર. કોર્ટના ઠપકા બાદ સમિતિના વકીલે બિનશરતી માફી માંગી હતી અને અપીલ પાછી ખેંચવાની પણ પરવાનગી માંગી હતી. હાઈકોર્ટમાં આજે આ કેસની સુનાવણી 1 ઓક્ટોબર પર મુલતવી રાખવામાં આવી છે.
જસ્ટિસ મનમોહને નારાજગી વ્યક્ત કરતા કહ્યું કે કોર્ટ દ્વારા સાંપ્રદાયિક રાજનીતિ રમાઈ રહી છે. તમે તેને એવી રીતે રજૂ કરી રહ્યા છો કે જાણે તે ધાર્મિક મુદ્દો છે, પરંતુ તે કાયદો અને વ્યવસ્થાની સ્થિતિ છે. ઝાંસીની રાણીની પ્રતિમા હોવી ગર્વની વાત છે. અમે મહિલા સશક્તિકરણ વિશે વાત કરીએ છીએ અને તમારી પાસે એક મુદ્દો છે.
તમારી સલાહ જ વિભાજનકારી છે: HC
તેણે આગળ કહ્યું, “ઝાંસી કી રાની ધાર્મિક રેખાઓ પાર કરતા રાષ્ટ્રીય હીરો જેવી છે. અરજદાર સાંપ્રદાયિક રેખાઓ દોરે છે. તમે લોકોએ સાંપ્રદાયિક રેખાઓ દ્વારા વિભાજન ન સર્જવું જોઈએ. તમારી સલાહ જ વિભાજનકારી છે. જો જમીન તમારી છે તો તમારે જાતે જ પ્રતિમા સ્થાપિત કરવા આગળ આવવું જોઈતું હતું.
હાઈકોર્ટમાં સુનાવણી દરમિયાન શાહી ઈદગાહ કમિટીના વકીલ દ્વારા એવી દલીલ કરવામાં આવી હતી કે શાહી ઈદગાહની સામે ઝાંસીની રાણી લક્ષ્મીબાઈની પ્રતિમા સ્થાપિત કરવાથી વિસ્તારમાં કાયદો અને વ્યવસ્થાની સ્થિતિ સર્જાઈ શકે છે. દિલ્હી લઘુમતી સમિતિએ યથાસ્થિતિનો આદેશ પસાર કરી દીધો છે અને તેથી પ્રતિમા સ્થાપિત કરી શકાતી નથી.
ડીડીએના વકીલે નારાજગી વ્યક્ત કરી હતી
વકીલે તેમની દલીલમાં વધુમાં જણાવ્યું હતું કે લઘુમતી સમિતિ દ્વારા જારી કરાયેલા આદેશને સિંગલ જજ સમક્ષ પડકારવામાં આવ્યો નથી, તેથી આ આદેશ હજુ પણ અમલમાં રહેશે. ડીડીએ અને દિલ્હી મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન (એમસીડી) દ્વારા વૈકલ્પિક સ્થળની ઓળખ કરવામાં આવી છે, જ્યાં પ્રતિમા સ્થાપિત કરી શકાય છે.
પરંતુ સુનાવણી દરમિયાન, ડીડીએના વકીલે સમિતિની દલીલોમાં કેટલાક “નિંદાપાત્ર” ફકરાઓ પર નારાજગી વ્યક્ત કરી અને કોર્ટનું ધ્યાન આ બાબત તરફ દોર્યું. વકીલે કોર્ટને જણાવ્યું હતું કે તેમને સિંગલ જજ તરફ નિર્દેશિત કરવામાં આવ્યો હતો જેમણે તાજેતરમાં નિર્ણય લીધો હતો કે વિવાદિત જમીન ડીડીએની છે. આના પર ડબલ બેન્ચે માફી માંગવા કહ્યું.