સફલા એકાદશી હિન્દુ ધર્મમાં એક મહત્વપૂર્ણ વ્રત છે. તે દર વર્ષે પૌષ મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની એકાદશી તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે. નામ પરથી જ સ્પષ્ટ છે કે આ વ્રત રાખવાથી દરેક કાર્યમાં સફળતા મળે છે. આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવાથી તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. સફલા એકાદશીનું વ્રત કરવાથી ભગવાન વિષ્ણુની કૃપાથી તમામ કાર્યોમાં સફળતા મળે છે. આ વ્રત તમામ પાપોનો નાશ કરનાર માનવામાં આવે છે અને આ વ્રત કરવાથી મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે. આ વ્રત કરવાથી મન શાંત થાય છે અને તણાવ ઓછો થાય છે. આધ્યાત્મિક પ્રગતિ માટે સફલા એકાદશીનું વ્રત પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
એકાદશી ક્યારે છે ?
પંચાંગ અનુસાર પોષ મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની એકાદશી તિથિ 25 ડિસેમ્બર, બુધવારે રાત્રે 10:28 વાગ્યે શરૂ થશે અને બીજા દિવસે 25 ડિસેમ્બરે બપોરે 12:42 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. તેથી ઉદયા તિથિ મુજબ સફલા એકાદશી 26 ડિસેમ્બરે ઉજવવામાં આવશે.
પંચાંગ અનુસાર 26 ડિસેમ્બરે સફલા એકાદશી પર સુકર્મ યોગ રચાઈ રહ્યો છે, જે રાત્રે 10.22 કલાકે સમાપ્ત થશે. સફલા એકાદશી પર સ્વાતિ નક્ષત્ર પણ રચાશે, જે સાંજે 6.08 વાગ્યા સુધી રહેશે. આ દિવસે અભિજિત મુહૂર્ત બપોરે 12:01 થી 12:42 સુધી છે.
સફલા એકાદશી પૂજા પદ્ધતિ
- સફળા એકાદશીના દિવસે સવારે વહેલા ઊઠીને બ્રહ્મ મુહૂર્તમાં સ્નાન કરવું.
- પૂજા સ્થાન પર ભગવાન વિષ્ણુની મૂર્તિની સ્થાપના કરો.
- વિધિ પ્રમાણે ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરો.
- તુલસીના પાન, ફૂલ, ફળ, અગરબત્તી વગેરે અર્પણ કરો.
- વિષ્ણુ સહસ્રનામ મંત્રનો જાપ કરો અને ભગવાન વિષ્ણુની કથા સાંભળો.
- ગરીબ અને જરૂરિયાતમંદોને દાન કરવું પણ ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે.
- ભગવાન વિષ્ણુ સંબંધિત ધાર્મિક ગ્રંથોનો પાઠ કરો.
ગુરુ બળવાન બને છે
જો સફલા એકાદશીનો દિવસ ગુરુવાર હોય અને ગુરુ મજબૂત સ્થિતિમાં હોય તો તે ખૂબ જ શુભ સંયોગ છે. જો સફલા એકાદશીનો દિવસ શુક્રવાર હોય તો દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરવાથી આર્થિક લાભ થાય છે. સફલા એકાદશીનું મહત્વ માત્ર ધાર્મિક જ નહીં પરંતુ વૈજ્ઞાનિક પણ છે. વ્રત રાખવાથી શરીરને આરામ મળે છે અને પાચનતંત્ર સ્વસ્થ રહે છે.
સફલા એકાદશીનું મહત્વ
એવી માન્યતા છે કે સફળતા એકાદશી પર ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવાથી ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિ આવે છે. તેમજ આ દિવસે તુલસીનો છોડ લગાવવો પણ ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. આ દિવસે તુલસી ચઢાવવાથી ઘરમાં ધન અને સમૃદ્ધિ વધે છે. ઘરની ઉત્તર, પૂર્વ કે ઉત્તર-પૂર્વ દિશામાં તુલસીનો છોડ લગાવો. આ દિવસે વ્રત રાખવાથી જીવનમાં ધન અને સંપત્તિની વૃદ્ધિ થાય છે. તે જ સમયે, શાશ્વત પુણ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. આ સિવાય જીવનમાં આવતી પરેશાનીઓમાંથી પણ મુક્તિ મળે છે.